مقایسه الگوهای خطی و غیرخطی در ارزیابی عبور قیمت جهانی به قیمت داخلی مواد غذایی در ایران

در دهه گذشته، بحران قیمت جهانی مواد غذایی و عبور آن به قیمت‏های داخلی مواد غذایی مورد توجه خاص پژوهشگران و سیاستگذاران کشورهای در حال توسعه قرار گرفته است. در این مطالعه، با استفاده از داده‏های سری زمانی فصلی در دوره 1391:4-1369:1 الگوهای خودتوضیح برداری و خودتوضیح برداری مارکوف سوئیچینگ برآرود شده و سپس توابع عکس‏العمل آنی مربوط به هر الگو به منظور اندازه‏گیری میزان عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به قیمت داخلی مواد غذایی در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به نتایج آزمون‏های تشخیصی، الگوی MSIAH(2)-VAR(1) نسبت به الگوی خطی VAR برازش مناسبی برای داده‏ها ارائه می‏کند. نتایج نشان داد که مقدار عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به شاخص قیمت مواد غذایی در ایران در رژیم‏های اول و دوم بعد از چهار فصل به ترتیب برابر 15/0 و 40/0 است. بنابراین میزان عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به شاخص قیمت داخلی مواد غذایی بعد از بحران جهانی قیمت مواد غذایی نسبت به قبل از آن بیشتر بوده است. این یافته‏ها حاکی از این است که باید توجه زیادی به مقدار عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی در طراحی سیاست‏ها صورت گیرد. سیاستگذاران می‏توانند اثر عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به قیمت‏های داخلی را با به کارگیری سیاست‏های مهار تورم و افزایش ارزش پول ملی کاهش دهند.